Với tiềm năng dồi dào về Năng lượng tái tạo (NLTT), đặc biệt là điện gió và điện mặt trời, Việt Nam đã có một giai đoạn phát triển bùng nổ từ năm 2018-2021 khi giá FiT được áp dụng, với Nhà đầu tư (NĐT) được chọn ngay khi dự án được đưa vào Quy hoạch. Tuy nhiên, ở giai đoạn sau đó, theo quy luật phát triển phổ biến trên thế giới, việc lựa chọn NĐT thông qua cơ chế đấu thầu là xu hướng tất yếu, đi kèm với đó là các quy trình, thủ tục liên quan.
Đến nay, mặc dù nhiều văn bản pháp luật đã được ban hành, nhưng vẫn chưa có Hồ sơ mời thầu chọn NĐT dự án NLTT được chính thức áp dụng. Điều này gây một số khó khăn cho các NĐT tiềm năng trong việc hoạch định chiến lược đầu tư NLTT ở Việt Nam.
Để góp phần cho việc lựa chọn NĐT có đủ năng lực đảm nhận các dự án NLTT, nhất là điện gió trên bờ và trang trại điện mặt trời nối lưới, Công ty Pacific Rim Investment and Management Inc (PRIM) đã hợp tác với tư vấn VATEC thực hiện đề án nghiên cứu “Cơ chế Đấu thầu - Lựa chọn Nhà đầu tư các Dự án Năng lượng tái tạo”, với mục tiêu đánh giá hiện trạng đấu thầu chọn NĐT dự án điện NLTT tại Việt Nam, đặc biệt, với kinh nghiệm tư vấn nhiều dự án quốc tế, VATEC đã tiếp thu một số bài học kinh nghiệm về cơ chế đấu thầu này của một số Quốc gia có quá trình phát triển tương đồng như UAE, Philippines, Indonesia, Đài Loan. Từ đó, đề án đưa ra những khuyến nghị để các nhà hoạch định chính sách tham khảo nhằm xây dựng cơ chế lựa chọn NĐT phù hợp.
Ngày 18/6/2025, đề án được ông Nguyễn Quang Trung (PTGĐ tư vấn VATEC, chủ nhiệm đề tài nghiên cứu) báo cáo tại buổi tọa đàm “Năng lượng sản xuất tại Việt Nam” do Trường Đại học Kinh tế Quốc dân phối hợp Diễn đàn Doanh nghiệp Việt Nam (VBF) và Công ty PRIM tổ chức tại Hà Nội. Hội nghị có sự tham dự của đại diện Ủy ban Kinh tế - Tài chính Quốc hội và nhiều đơn vị trong và ngoài nước khác.
Các đại biểu tham dự buổi tọa đàm “Năng lượng sản xuất tại Việt Nam” ngày 18/6/2025 tại Trường ĐH Kinh tế Quốc dân – Hà Nội
Đề án được Hội nghị hoan nghênh và đánh giá cao về tính thực tiễn cũng như nêu lên những điểm tiến bộ quốc tế, điều mà VATEC đã thu nhận từ những dự án đang triển khai công tác tư vấn - thiết kế ở nhiều quốc gia trên thế giới. Đề án đóng góp một phần trong việc cải thiện chính sách đầu tư của tiến trình phát triển NLTT của Việt Nam.
Ông Nguyễn Quang Trung (VATEC), Chủ nhiệm đề tài “Cơ chế Đấu thầu - Lựa chọn Nhà đầu tư các Dự án Năng lượng tái tạo”, trình bày tại Hội nghị
VATEC là một đơn vị tư vấn kỹ thuật và thiết kế thành lập từ 2011 chuyên cung cấp dịch vụ tư vấn quy hoạch, nghiên cứu khả thi dự án, thiết kế kỹ thuật, thiết kế chi tiết và nghiên cứu chuyên ngành các dự án điện năng lượng sạch (điện gió, điện mặt trời, điện sinh khối, điện rác, hà máy điện thu hồi nhiệt thừa, sản suất hydrogen, lưu trữ điện (BESS), lưới điện cao thế đến 500kV). Đến nay (7/2025), VATEC đã có dự án ở hầu hết các tỉnh thành ở Việt Nam và 12 quốc gia khác nhau trên thế giới.
Nguyễn Tiến Dung (chuyên gia NLTT của VATEC)
02.07.2025
