Việt Nam là Quốc gia có điều kiện tự nhiên rất thuận lợi để phát triển điện mặt trời nổi (Floating Photovoltaics – FPV) nhờ vào mạng lưới sông ngòi, ao hồ dày đặc, đặc biệt là hệ thống hồ thủy điện trải dài trên cả nước.
Các hồ thủy điện không chỉ cung cấp nước cho Nhà máy phát điện mà còn sở hữu mặt nước rộng lớn, tạo điều kiện lý tưởng để lắp đặt hệ thống FPV. So với điện mặt trời trên mặt đất, các dự án FPV ở Việt Nam có lợi thế rõ rệt khi tận dụng diện tích mặt nước sẵn có, giảm áp lực lên quỹ đất vốn ngày càng khan hiếm. Mặt khác, FPV có hiệu suất phát điện và giá bán điện cao nhất trong các loại hình điện mặt trời (solar farm, rooftop) trong cùng một khu vực.
Tuy nhiên, FPV cần những nghiên cứu kỹ lưỡng đối với từng dự án cụ thể về vị trí, điều kiện tự nhiên của hồ, cũng như đầu tư các thiết bị công nghệ có chi phí đắt hơn. Do đó, hiện nay FPV vẫn đang là một thách thức cho việc phát triển tại Việt Nam.
Để góp phần giải quyết vấn đề nói trên, đầu năm 2025, Ngân hàng thế giới (WB) đã tài trợ thực hiện đề án đánh giá tiềm năng phát triển điện mặt trời nổi tại các hồ thủy điện do EVN quản lý và đầu tư, với sự tham gia tư vấn của Công ty Dornier Suntrace Group (CHLB Đức) và Công ty Tư vấn Năng lượng VATEC.
Các chuyên gia VATEC đã cùng chuyên gia Quốc tế khảo sát một số hồ thủy điện điển hình như Bản Chát, Huội Quảng, Sơn La, Lai Châu, Tuyên Quang, để phân tích và đưa ra giải pháp kỹ thuật cho từng dự án cụ thể.
Quá trình khảo sát thực địa và những đề xuất giải pháp của nhóm chuyên gia VATEC đã được WB và EVN đánh giá cao, là cơ sở để các Bên triển khai các bước tiếp theo cho những dự án FPV tiềm năng.
VATEC (thành lập năm 2011) là đơn vị tư vấn kỹ thuật hàng đầu trong lĩnh vực năng lượng sạch tại Việt Nam. Công ty cung cấp đầy đủ các dịch vụ từ tư vấn quy hoạch, lập báo cáo nghiên cứu khả thi (FS), thiết kế kỹ thuật – thiết kế chi tiết, đến nghiên cứu chuyên ngành cho các dự án năng lượng như:
- Điện mặt trời, điện gió, điện sinh khối, điện rác
- Nhà máy thu hồi nhiệt thừa (WHR), sản xuất Hydrogen, hệ thống lưu trữ điện (BESS)
- Hệ thống truyền tải và phân phối điện đến cấp điện áp 500kV
Tính đến tháng 7/2025, VATEC đã tham gia tư vấn cho hàng trăm dự án tại hầu hết các tỉnh thành tại Việt Nam và 12 quốc gia trên thế giới, khẳng định dấu ấn quốc tế trong lĩnh vực năng lượng tái tạo.
Phan Đình Báu – Ban Chiến lược & Phát triển thị trường – VATEC
Các chuyên gia VATEC và Dornier Suntrace Group, WB họp với EVN về các dự án FPV
Đoàn chuyên gia VATEC và Quốc tế khảo sát hồ thủy điện Bản Chát
